Westfriese Omringdijksait

Schilstra kroniek

 

 

 

 

 

In de ban van de dijk (1974) wordt nog altijd beschouwd als het eerste standaardwerk over de Westfriese Omringdijk. Schrijver J.J. Schilstra benoemt in zijn kroniek de belangrijkste momenten in de geschiedenis van de dijk:

 

1250 

Eerste vermelding van de Westfriese zeedijk in een giftbrief van de abt van Egmond. Het gaat over de Schagerdam van St. Maarten naar Valkkoog.

1280 

Onder Floris V wordt iedereen land bezit, ongeacht rang of stand, “dijkplichtig.

1288 

West-Friesland wordt ingedeeld in vier “ambachten.

1346 

De “zwarte dood” (=pest) neemt naar schatting een vierde van de bevolking van Holland weg.

1361 

Enkhuizen legt buiten de Westfriese zijn eerste haven aan.

1388 

Eerste poging om de Zijpe bedijken,ook met de bedoeling om de Westfriesedijk een nieuw stuk voorland te bezorgen.

1421 

De St.Elizabethvloed. Zeeland heel Holland, inclusief West-Friesland in watersnood. De Omringdijk kende doorbraken die soms 10 jaar later nog niet helemaal waren hersteld.

1456 

Totstandkoming van de Burghornpolder. Eén van de eerste inpolderingen.

1521 

Door de eeuwen heen is er oneindig veel geruzied over rechten en plichten met betrekking tot de Omringdijk. In het jaar 1521 wordt een proces gevoerd over een dijkgedeelte bij Hoorn, waarvan de lengte 7,5 cm. is .

1570 

“Allerheiligenvloed” veroorzaakt veel schade.

1571 

De hertog van Alva, vanaf 1568 landvoogd tijdens het roerige bewind van Filips II, vaardigt ordonnanties uit om het onderhoudder Westfriese dijken te regelen.

1596 

De Zijpe definitief ingepolderd.

1675 

De laatste, maar ook een van de ergste doorbraken: die bij Scharwoude en Schardam. Een monument met 3 gestapelde natuurstenen herinnert aan de laatste keer dat de “waterwolf” het won van de dijk.

1702 

Oorlogsgevaar. Gewapende bewaking op de zeedijk

1713 

De runderpest maakt slachtoffers en nog jaren daarna.

1725 

Grote armoede. Velen moeten hun land afstaan.

1731 

Het “grauwzaam woeden der paalworm” begint.

1775 

Grote stormschade.

1776 

Nieuwe grote stormschade.

1787 

Nieuw oorlogsgevaar. Weer gewapende wachten op de dijk.

1795 

Begin van de Franse tijd.

1799 

Inval van de Engelsen en Russen in Noord-Holland. Schade aan dijken en bruggen, vooral in het Geestmerambacht.

1802 

In zeventig jaar heeft alleen al Drechterland 429444 lasten steen aan de dijk gezet, met de Vier Noorder Koggen ruim 1 miljoen ton.

1813 

De Franse tijd loopt ten einde, Koning Willem doet zijn intrede en laat de zaken op waterstaatkundig gebied voorlopig bij het oude.

1847 

Weer wordt een stuk dijk slaperdijk, de inpoldering van de Waard- en Groetpolder.

1860 

Het eerste stoomgemaal in Drechterland, bij Hoorn , wordt gebouwd.

1861 

Doorsnijding van de Omringdijk bij Keinse door de spoorverbinding Alkmaar – Den Helder.

1881 

Nieuwe tram- en treinverbindingen leggen West-Friesland open voor het verkeer met de rest van Holland.

1916 

Watersnoden elders in Noord-Holland. Herstelwerkzaamheden aan de Omringdijk die weer op het nippertje heeft stand gehouden. (m.n. bij Andijk) De publieke opinie roept om centralisatie van het dijkenbeheer.

1920 

Het Hoogheemraadschap “Noordhollands Noorderkwartier” wordt gesticht. Andijk ondergaat door dijkverzwaring een totale verandering.

1931 

Wieringermeer drooggelegd. Weer een stuk dijk wordt slaperdijk.

1932 

Afsluitdijk gesloten. De hele Westfriese Omringdijk is nu zijn zeewerende functie kwijt.

1930/1940

Het Westfriese kanalenplan komt tot uitvoering en heeft enkele dijkdoorsnijdingen tot gevolg. Grote dijkgedeelten komen in eigendom van “NoordhollandsNoorderkwartier”.

1945 

Tweede Wereldoorlog loopt ten einde. Door het opblazen van een dijkstuk aan de oosterzijde komt de Wieringermeer onder water te staan. De Omringdijk loopt

geen gevaar.

1953 

Grote watersnood elders in het land. met name Zeeland wordt zwaar getroffen) West-Friesland ontloopt de dans, mede door de Afsluitdijk.

bron: In de ban van de dijk