Van alle palen die langs de Westfriese Omringdijk staan zijn de hardstenen exemplaren letterlijk op de vingers van één hand te tellen. Een paar jaar geleden moesten we nog de verdwijning van zo’n paal in Koedijk betreuren. ( Vermoedelijk is die in het kanaal verdwenen.)
Een beter lot lijkt de grijze met mos begroeide scheidpaal op de Nieuwe Westfriese Zeedijk bij Sint Maarten beschoren. Deze kleine toren van Pisa, vaak een beetje verscholen achter een gaashek tussen gras, scheidt vanouds de dijkvakken van het Geestmerambacht en de Schager en Niedorperkoggen. De namen op de noord- en zuidkant van de paal zijn nog met moeite te ontcijferen. Een opmerking van Karel Cornelis Numan, tijdens de presentatie van zijn boek ‘De Schagerdam en de Abdij van Egmond’ in december 2015, heeft er toe geleid dat de paal nu is opgeknapt en rechtgezet en op 11 januari a.s. opnieuw zal worden onthuld. Er zal tevens een informatiebord bij worden geplaatst.
De oorsprong van de paal ligt in het jaar 1469. Toen besloot het Hof van Holland (rechtbank) dat de dorpen van het Geestmerambacht moesten meebetalen aan de toen nieuwe ‘West-Frieze Zeedijk’. Schagen en Niedorp hadden die zaak aanhangig gemaakt, omdat zij niet alleen voor de kosten wilden opdraaien. De scheidingspaal geeft aan vanaf welk deel de dorpen betaalden (1/3) en welk deel voor Schagen en Niedorp was (2/3). Die scheiding lag bij Sint Maarten, vandaar dat de paal daar staat.
(met dank aan N.Zander)
Numan, K.C. (2015). De Schagerdam en de abdij van Egmond. Uitgave van de Vrienden van de Hondschbossche, no.32