De roep om aandacht voor de Westfriese Omringdijk is niet nieuw. Het is de echo van  het statement dat J.J. Schilstra maakte in 1974 met zijn nog altijd hoog gewaarde werk “In de ban van de dijk.” (Uitg.mij West-Friesland-Hoorn 1974) Hij zegt daarin:

…. Nu wij ons veilig wanen achter Hondsbossche Zeewering en Afsluitdijk, achter de ingepolderde Zijpe, Wieringerwaard, Groetpolder, Wieringermeer en andere polders en met een IJsselmeer, dat niet meer kan stijgen “tot een voet boven de kruin der dijk”, zijn wij de angst vergeten…Niettemin is hij de waterkering, de weg als verbinding, de grens als scheiding en militair object in tijd van oorlog…..

…. Niettemin is er langer aan gewerkt dan aan de piramiden, kathedralen en de Chinese muur. Er is in de loop der eeuwen meer en langer over geordonneerd, geruzied en gesproken dan over welk bouwwerk in ons land ook…..

…. Prinsen, koningen en keizers, stadhouders, raadspensionarissen en graven: ze zijn gekomen en gegaan. Maar de dijk, die bleef. En de naamloze werkers bleven, de zwoegers en de ploeteraars, want met alle charters, vrijbrieven en ordonnanties heeft men nooit de gaten, door dijkbreuk ontstaan, weten te dichten of het eeuwig onderhoud kunnen verrichten…..

…. De eeuwen door hebben generaties gezwoegd en geploeterd om de Westfriese Omringdijk en het land erachter te behouden. Naar erkentelijkheid hebben zij niet gestreefd. Zij werden karig beloond en waren met onvoldoende hulpmiddelen uitgerust. Toch slaagden zij er steeds weer in, met het paard als trouwe bondgenoot, het water te keren. Water dat èn een goede vriend èn een nooit slapende vijand is…..  

De inspanningen van Schilstra hebben ertoe bijgedragen dat de Westfriese Omringdijk sinds 8 maart 1983 bij besluit van gedeputeerde staten van Noord-Holland de beschermde status heeft van provinciaal monument.    J.J. Schilstra werd geboren in Apeldoorn op 28 februari 1915 en overleed op 9 februari 1998 in Bergen n-h. Hij was naast leraar Engels ook vrijetijds-historicus met een bijzondere belangstelling voor Westfriesland. Hij wordt gezien als hoeder van het Noordhollandse landschap. Hij was beschermheer van dijken, molens en stolpen, bestuurslid van het Historisch Genootschap Oud West-Friesland (nu Westfries Genootschap) en lid van de Provinciale Staten van Noord-Holland. Hij publiceerde tal van boeken over waterschapsgeschiedenis. Zijn bekendste boek wordt nog altijd gezien als het standaardwerk over de Westfriese Omringdijk: In de ban van de Dijk: de Westfriese Omringdijk.    

Bron: VKB – september 2005 – In de ban van de dijk