De Westfriese Deurloupers vormen een kleine kring van liefhebbers van de Westfriese cultuur en de Westfriese Omringdijk in het bijzonder. Hoewel de naam dat misschien doet vermoeden zijn zij GEEN wandelclub. Hun bijeenkomsten zijn over het algemeen wel actief : namelijk GAAND. Dat kan te land zijn, te lucht of over water.

Kort geleden nog verplaatsten de Deurloupers zich tussen Dirkshorn en Aartswoud over het traject van het Groot-Frieslandpad. (LAW14) Dat pad start op het strand van Bergen aan Zee en voert dan 362 kilometer in oost-noordoostelijke richting tot het Duitse Leer.

De Westfriese cultuurminnaars verplaatsen zich nu nog onder eigen volk, maar zijn onderweg naar verwante Noordzeevolken met Friese roots. Iedere keer een etappe. Stukje bij beetje. En zoals het de cultuurclub betaamt is er geen haast en onderweg altijd ruimte voor ontmoeting en culturele bezinning.

En ik was erbij…

Na een frisse wandeling langs ringvaarten en uitgestrekte koolvelden brachten we in Oudkarspel een bezoek aan het oude Regthuis, wat een van de oudste en mooiste gebouwen is binnen de gemeente Langedijk. Het is een mooi gerestaureerd rijksmonument uit 1888 met een geschiedenis, die zelfs tot ver voor dit jaartal teruggaat. De Stichting Langedijker Verleden – nu onderdeel van de Stichting Hart van Oudkarspel – is met zijn historisch museum een vaste ‘bewoner’ van Het Regthuis. Het museum is elke zondag geopend van 13.00 tot 17.00 uur. Daarnaast kan het museum ook op afspraak bezocht worden. Zie: http://www.regthuisoudkarspel.nl

Aan de overkant van het Regthuis, achter het voormalige schoolgebouw waarin nu het dorpshuis van Oudkarspel is gevestigd, stapten we in een voormalige koolschuit. De veenontginning in Westfriesland heeft eeuwen geleden geleid tot een maaswerk van slootjes en eilandjes. In de Langedijk ligt nog een restant van het Rijk der duizend eilanden, waar ooit een vloot van duizenden vaartuigen voor het dagelijks vervoer zorgden. In de hoogtijdagen voeren dagelijks zo’n 200 partijen groenten onder ’s werelds oudste veilingklok door in Broek op Langedijk. Ze noemen zo’n bootje hier een veepraam, een akkerschuit, een Langedijker, een slikpraam, een koolvlet, een tuindersvlet, een kloetschuit of een Langedijker rondkont. In het oosten van Westfriesland, in vaarpolder het Grootslag, hadden de tuinders skuiten en motorskuiten. Hoe ze dan ook genoemd werden, dit authentieke varend erfgoed is de moeite van het behouden waard. Zo’n gepreserveerde skuit tufte ons met een nuwerwets metórtje het Waardje over naar de oostkant van de Waarddijk-Noord. Vandaar was het even lopen naar het huis en atelier van kunstschilder Sietse Wiersma.

Al dertig jaar woont en werkt de fries Wiersma in een koolschuurwoning uit 1895 met in de “boet” zijn atelier. Een grote raampartij over de hele gevel geeft de schilder niet alleen het befaamde noorderlicht, maar ook een prachtig uitzicht over het Noord-Hollandse landschap. In de voormalige “dars” (de plek waar vroeger de witte kool werd bewaard), bevindt zich de galerie waar zijn beelden en schilderijen tentoongesteld zijn. Terwijl de kunstenaar-met-de-hoed, o.a. bekend van vele lokale braderieën en kunstmarkten, voor het eerst van zijn leven op vakantie in Spanje verbleef, gaf zijn zoon Arjen ons een boeiende rondleiding. Arjen woont en werkt inmiddels ook in het pand. Hij doet er zijn eigen ding (muziek produceren) en verzorgt de commerciële kant van het werk van zijn vader.

Het werk van Sietse Wiersma is realistisch, herkenbaar en daarom door velen geliefd. Vooral in zijn vroegere schilderwerk zie je de doorgevoerde preciesie van een fijnschilder, maar met het klimmen der jaren gaat het een meer impressionistische kant op. Wat blijft bij Wiersma is zijn zoeken naar anekdotes in zijn werk. Het moet “gezellig” zijn en “leuk”: Er staat een fiets bij de deur. Er kijkt een kind in het konijnenhok. Er fietst iemand voorbij. Er staan twee witte damesschoenen met hoge hakken in de deuropening van een bouwkeet. Een stelletje doet “nuwelijk” met elkaar…..Het polderlandschap, met dijkjes en weilanden, is vaak zijn decor.

Filmpje : https://www.sietsewiersma.nl/sietse-wiersma

Met de schuit hebben we nog een flink deel van het Groot Frieslandpad over het water afgelegd tot net voor Nieuwe Niedorp. Daar gingen we te voet weer verder. En zo betraden we ineens de Hoogwoudse Koningspade, in het boek “Follies” van Wim Meulenkamp ook de “Via Triumphalis van de Nederlandse folliebouw” genoemd.

Een follie is een bouwwerk dat met opzet nutteloos of bizar is. De term follie is overgenomen uit het Engels waar het ‘dwaasheid’ betekent. Follies zijn uitingen van fantasie, vaak gemaakt van verzamelde sloopresten of bijzondere materialen, zoals gekleurde flessen, gestolde lava of walvisbeen. Er gaan vaak geen bouwtekeningen of vergunningen aan vooraf, veel makers bouwen een follie gewoon uit hun blote hoofd en ze hebben met elkaar gemeen dat ze veelal worden gedoogd door de gemeente waarin ze zijn neergezet.

In het hart van Westfriesland zit de drang naar vrijheid nog heel diep en vind je in een betrekkelijk klein gebied meerdere van die folies. Met zicht op de bekende Kremlinfollies in Winkel betraden we nietsvermoedend het erf van een onopvallende polderwoning. Achter de woning openbaarde zich een uitgestrektgrieks-romeins hof van Eden, bezaaid met bouwsels en exotische planten. Chris Goedhart, de maker en bedenker van dit sprookje, leidde ons zelf rond. De rondleiding voerde van Medusa’s Tempel en een Byzantijnse kapel naar cascades rond een heus Romeins bad. Daarnaast lag een buitenvloer waarin een vuurgod was gemozaïekt, gemodelleerd naar het hoofd van een vriend die hem op het idee bracht. Chris bouwde voor zijn plezier, zoals een ander graag postzegels spaart.

Aangemoedigd door de toenemende regen deden we binnen nog een koppie, waarna we niet anders konden dan de weersomstandigheden trotseren om de tocht te vervolgen. Gegeseld door wind en regen togen we zo nog naar Aartswoud, waar we in het rundveemuseum de missie verder maar hebben afgeblazen. De tas vol nieuwe indrukken.